Bebeklerde Ağız ve Diş Sağlığı Bakımı
Bebeklerde ağız ve diş sağlığı konusundaki koruyucu yaklaşımlar, dişlerin henüz yeni çıkma aşamasında uygulanmaya başlanmalıdır. Diş etlerinin üzerinde kalan bakteri birikintileri, asit salgılamaktadır ve dişlerin çürümesine neden olabilir. Bunun için yumuşak fırçaların yardımı ile diş ve diş etleri üzerindeki plaklar temizlenmelidir. Bu temizlik çok hafif bir şekilde yapılmalıdır. Zira basınç uygulandığı takdirde diş etlerinde ağrı hissedilebilir. Doğru bir basınç uygulanırsa, bebek için bu işlem bir masaj etkisi de yaratabilir ve rahatlamasını sağlayabilir. Temizleme işlemleri, ilk bir-iki yıl bu şekilde sürebilir. 3 yaşından sonra ise, günde iki defa dişler fırçalanmalıdır.
4 yaşına kadar, diş fırçalanırken macun kullanılmamalıdır. Ancak biberon çürüğü riskinin söz konusu olduğu durumlarda, macun kullanılabilir. Bu durumda, yetişkinlerin kullandığı macunları değil, bebekler için özel üretilmiş, bebeklere özel macunların kullanımı tercih edilmelidir.
Sabit ve Hareketli Yer Tutucular Nedir?
Çocuğun kişisel ve yaş özelliklerine uygun olarak tercih edilen sabit ve hareketli olmak üzere iki tür yer tutucu vardır. Hareketli olan yer tutucular takılan ve çıkarılabilen apareylerdir. Bu tutucular, yaş olarak büyük çocuklarda kullanılır.
Hareketli yer tutucular, akrilik bir maddeden ve ağza uyumlu bir şekilde yapılan aygıtlardır. Tek dişten büyük olan boşlukların olduğu, çenenin iki tarafında da diş eksikliğinin olması durumunda kullanılır.
Sabit yer tutucular ise alınan ölçülere uygun olarak tasarlanır ve sonuç olarak dişe yapıştırılır. Sabittir, fakat doktor kontrolünde çıkarılabilir. Doktor kontrollerinde ise daimi olan dişin sürmeye başlamasıyla çıkarılır. Tek taraflı oluşan diş eksikliğinde ve bununla birlikte çocuğun küçük yaşta olduğu durumlarda kullanılır. Ayrıca ektodermal displazi gibi sendromlarda dişlerin oluşmaması durumunda veya travma gibi büyük kayıplarda ise geçici diş protezleri tercih edilir.
Yer tutucular, çene gelişimini olumsuz bir yönde etkilemez. Fakat yer tutucular, büyüme çağında olan çocukta ileri dönemlerde ağızla uyumunu kaybedebilir. Bunun için de ölçü alınarak tekrardan yapılması gerekir.
Biberon Çürüğü
Biberon çürüğü, erken çocukluk döneminde sıkça görülen bir enfeksiyon hastalığıdır. Mamaların gece uykusu sırasında alınması, annenin bebeğini gece boyunca emzirmesi gibi nedenlerden ötürü oluşan biberon çürüğü, emzirme noktasında laktoz isimli şekerden kaynaklanmaktadır. Laktoz, çürük yapıcı özelliğine sahip karyojenik bir maddedir. Emzirme kaynaklı biberon çürüklerinin oluşmasını engellemek için, emzirmeyi akşam uykusuna yatmadan evvel uygulamak gerekmektedir.
Biberon çürüğünün diğer bir nedeni de, ilk dişlerin oluşum esnasında karbonhidrattan zengin sıvı besinlerle beslenmeden kaynaklanmaktadır. Bu durum, dişlerin hızla çürümesine neden olabilmektedir.
Çocuklarda, süt dişi düşmesi gereken yaştan önce düştüğü takdirde, yer kaybı problemi yaşanmaması adına yer tutucu kullanılır. Yer tutucular kullanılmadığı takdirde, ağızlarda diş bozukluğuna neden olabilir. Diş tutucular, beklenen diş gelene kadar ağızda kalır ve yer kaybını engeller.
Sabit ve hareketli yer tutucu olarak iki farklı tutucu modeli mevcuttur. Diş üzerine uygulanan tutucu, süt dişinin yerine sürekli diş geldiğinde ağızdan çıkartılır ve dişlerin sağlıklı bir şekilde gelişmesinde katkı sağlar.
Dişin Tamamen Yerinden Çıkması
Çocuklarda, şiddetli bir travma dişlerin yuvasından çıkmasına neden olabilir. Bu vakalar, genellikle çocukların fiziksel aktiviteleri çok sık yaptığı okullar, parklar gibi yerlerde yaşanmaktadır. Bu duruma karşı önlem almak için araçlarda mutlaka çocuklara emniyet kemeri takılmalı, spor yaparken dişler için koruyucu dişlik kullanılmalı, bisiklet kullanılıyorsa kask takılmalıdır.
Dişlerin tamamen yerinden çıktığı durumda yapılması gereken, çıkan diş sürekli bir dişse dişi alıp, diş köküne kesinlikle dokunmadan süt gibi ya da serum gibi bir sıvının içine koymalı ve diş hekiminize ulaştırmalısınız. Tamamen çıkmış dişler, doğru şartlar altında kliniğe ulaştırılırsa, bir operasyonla başarılı bir şekilde yuvalarına tekrar yerleştirilebilmektedir fonksiyonel şekilde kullanılmaya devam edilebilir.