Gelişimini sürdürememiş ve diş eti altında, kemik altında kalmış dişler gömülü diş olarak adlandırılır. Küçük azı dişler, köpek dişler ve 20’lik dişler diş eti ya da kemiklerin altında kalabilir, gömülü bir diş olabilirler. Ortodontik tedavi ile müdahale edilebilecek konumda olmayan gömülü dişlerin, çene cerrahları tarafından çekilmesi gerekebilmektedir. Bu yazımızda, gömülü diş tedavisi ile ilgili merak edilen soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Gömülü dişler ne zaman çekilir?
Gömülü dişlerin çekimi ve tedavisi konusuna gelmeden evvel, gömülü dişlerin çekilme aşamasına nasıl gelindiğinden söz etmek gerekiyor. 20 yaş dişleri olarak adlandırılan, ağızda konum olarak en sonda bulunan dişler, fırçalanması, dolayısı ile hijyeninin sağlanması en zor dişlerdendir. Çürümeleri kolay olan bu dişler, ağız kokusuna ve farklı hijyenik problemlere neden olabilir. Genel olarak aşağıdaki belirtiler, gömük diş için geçerlidir:
20'lik Diş Belirtileri
- Şiddetli diş ağrıları
- Diş etlerinde kırmızılık ve şişlikler
- Diş etlerinde kanamaların oluşması
- Kötü ağız kokusu
- Çene çevresinde şişlikler
- Baş ağrıları
Çene darlığı gibi anatomik nedenlerden ötürü, bazen çıkamayan ve diş etinin altında kalan 20 yaş dişleri, çeşitli enfeksiyonlara yol açabilmektedir. 20'lik gömülü dişin çevresindeki kızarıklık, lokal şişlikler, boyunda hissedilen şiddetli ağrı ve yutkunma sırasında ağrılar söz konusu olabilir. 20 yaş dişlerinin yol açtığı bir diğer problem ise, dişlerde çapraşıklık yaratmasıdır. Eğriliğe yol açan 20 yaş dişleri, yanındaki dişlere de baskı yaparak şekil bozukluklarına, çürümelere yol açabilir. Bu noktada, ortodontik tedavi kapsamında 20 yaş dişlerinin çekilmesine karar verilebilmektedir. 20 yaş dişlerinin çekilme süreci, lokal anestezi uygulaması ile yapılmaktadır.
Neden gömük dişler tedavi ettirilmeli?
Ağız ve diş sağlığı için ciddi bir tehdit olan gömülü dişlerin tedavisi, birçok anlamda avantaj sağlamaktadır. Zaman zaman, gömülü dişlerin tedavisi göz ardı edilse de, aşağıdaki konular gömük diş tedavisinin ne kadar önemli olduğunu gösterir niteliktedir:
- Gömülü dişlerden kaynaklanan diş kayıplarının önüne geçilir
- Diş çürümelerinin önüne geçilir
- Ağızda kist ve tümör oluşmasını engeller
- Sağlıklı bir diş sıralaması olmasına yardım eder
- Ağız kokusu problemlerini ortadan kaldırır ve daha temiz dişlerin olmasını sağlar
Gömülü diş çekim süreci: Gömülü dişler nasıl çekilir?
Gömülü dişlerin çekim sürecinde, birçok farklı durum söz konusudur ve bu farklı senaryolar için, farklı tedavi süreçleri vardır. Diğer dişleri etkileme durumları, gömülü dişlerin kemik içerisindeki giriş seviyeleri, dişin anatomik olarak sahip olduğu bir şekil bozukluğu olup olmaması gibi durumlar dikkate alınmaktadır. Bunun dışında dişin etrafındaki dokuda oluşabilecek olası hasarlar da dikkate alınır, buna göre lokal anestezi uygulaması düşünülebilir. Alternatif olarak, uyku halinde de gömülü dişlerin çekimi gerçekleştirilebilir. Genç yaşlarda gömülü dişlerin alınması, tercihen daha yaygın bir durumdur. Akut enfeksiyon durumunun olmaması ve iyileşme sürecinin, ileri yaşa göre daha hızlı olduğu genç yaşlar, gömülü diş tedavisinde uygundur.
Gömülü dişler alındıktan sonrası: Morarma, ağrı ve şişlik oluyor mu?
Gömülü diş operasyonunun sonucunda, dişin çevresindeki dokulara çeşitli baskılar uygulanabildiği için şişlikler, yer yer morarmalar ve ağrılar olabilmektedir. İlk dönemde, bu tip durumlar normal karşılanmaktadır ve iyileşme sürecinin bir parçası görülmelidir. Ancak morarma, şişme ve ağrılar artarak, ara vermeden sürüyorsa doktora bu konu ile ilgili bilgi vermek gerekebilir. Bu ağrıları en aza indirmek için, buz kompres uygulaması tercih edilmektedir. Diş ağrılarına karşı ise çözüm olarak tedavi süreci için verilen ilaçları eksiksiz ve disiplinli bir şekilde kullanmak gerekmektedir. Doz ve saat olarak, ağrı kesicilerin uygun şekilde kullanılması gerekmektedir.
Gömülü dişler alındıktan sonra, hangi konulara dikkat edilmelidir?
Gömülü diş operasyonlarının ardından gelen süreçte yapılacaklar, gömülü diş operasyonu kadar ciddidir ve dikkatli takip edilmelidir. Aşağıdaki hususlar, gömülü diş operasyonun ardından kesinlikle dikkat edilmesi gereken tavsiyelerdir:
- Operasyonun ardından, ilk 24 saat içinde diğer tarafla yemek yenmelidir.
- Operasyon yapılan dişin olduğu bölgeye konulan tampon yaklaşık 30 dakika içinde çıkartılmaktadır. Aksi doktor tarafından söylenmediği sürece, tamponun yerine hiçbir şeyin konulmaması gerekmektedir.
- Gömülü diş operasyonunun ardından, ilk 2 saat içinde hiçbir şey yenmemeli ve içilmemelidir. 2 saatten sonraki süreçte ise sadece yumuşak gıdalar, tercihen sıvı ağırlıklı öğünler tüketilmelidir.
- Sigara kullanımı söz konusuysa, en az 24 saat boyunca ara verilmelidir.
- İlk iki gün içinde, küçük sızıntılar şeklinde kanama olması normaldir. Ancak kanamanın ciddi bir şekilde artarak sürmesi, şüpheli durumlar oluşması durumunda mutlaka doktora haber verilmesi gerekmektedir.
- Şişlikler operasyon sonrasında normal olmakla birlikte, ilk bir gün boyunca gömülü dişin çekildiği kısma, dışarıdan buz torbası ile soğuk kompres uygulaması yapılabilir.
- Gömülü diş operasyonu sonucunda ağızdaki dikişler, genellikle 7. günün sonunda kaldırılmaktadır. Bu sürecin sonunda, doktor ile görüşüp dikişlerin kaldırılması için iletişime geçilebilir.
- Kan sulandırıcı ilaçlar tehlikeli olarak görülebilir. Bu süreçte kesinlikle, hiçbir kan sulandırıcı ilaç kullanılmaması gerekmektedir.
Şiddetli ağrıların kesilmemesi, aşırı şişlikler ve ani, beklenmedik kanamalar olması durumunda doktora haber verilmesi önemlidir. Operasyon sonucunda kanama, ağrı ve şişlikler kısmen normal olsa da, beklenmedik durumların oluşma ihtimali de göz ardı edilmemelidir.
Gömülü Diş Ne Kadar Sürede Çıkar?
Gömülü diş ameliyat ile genel anestezi ya da bölgesel anestezi yapılarak 1 saatlik süreçte çıkmaktadır. Gömülü dişin çıkarılması 60 dakika gibi bir süreç içerisinde gerçekleştirilir.
Gömülü Diş Ameliyatı Zor Mu?
Gömülü diş ameliyatı etraftan duyulduğu kadar zor değildir. Ameliyat cerrahi bir işlemdir. İsmini duymak bile insanları korkutur. Fakat gömülü diş ameliyatı olduğu kadar zor bir işlem değildir. Ameliyat öncesi bölgesel veya genel anestezi yapılarak hastanın acı çekmesi önlenir. Ameliyat sırasında herhangi bir zorluk çekmezsiniz. Bir saatlik ameliyat sırasında anestezi sayesinde hasta uyutulduğu için hiç bir şey hissetmemektedir. Ameliyat sonrası ağrılar ise doktorunuz verdiği ilaçlar ile dindirilir. Ameliyat öncesi ve sonrası çok zor bir süreç değildir.
